دغدغه او الگو های توسعه ی پایدار و حفاظت از محیط زیست .
دکتر محمدتقی فرور 72 ساله متولد بهمن ماه از خطه ی آذربایجان.
وی در تیم تاسیس دانشگاه بوعلی سینا همدان و سپس معاون همان دانشگاه بوده ، به سیستم آموزش دبستانی و زنگ زنگی اعتقاد نداشته اند و برای یک درس چهار واحدی اکولوژی وسیله نقلیه ، پول ، استاد و ... را فراهم می کردند و برای آموزش اکولوژی دانشجویان را رهسپار دریا ، کوه و جنگل و ... می کردند.
اما در نهایت مجبور می شدند نتیجه کار را همانطور که آموزش و پرورش می خواهد تعریف کرده و گزارش دهند .
در امریکا همزمان با تحصیل در رشته ی مهندسی با دو طبقه یقه آبی (طبقه کارگر) و یقه سفید (مهندسین، محققان) در کارخانجات امریکا آشنا می شود .
گرایش وی برخلاف عرف آن زمان به یقه آبی ها بود و رفاقت بیشتری با کارگران داشت تا با یقه سفید ها به همین دلیل میان هم دانشگاهی ها انگشت نما شده بود و از دانشگاه اخراج شد .
وی در امریکا همراه با مردم دیگر علیه جنگ ویتنام ، استفاده از بمب اتم و سیاه و سفید فعالیت کرد.
تعریف وی از مهندس : ''فردی که با بهره کشی از طبقه ی یقه آبی باعث پولدار شدن بخش خصوصی و سرمایه دار امریکایی می شو ''
او با الگو های توسعه ی زمان شاه مخالف بوده به همین دلیل به جمع انقلابیون می پیوندد ، همینطور انقلاب موازی نیکاراگوئه را نیز دنبال می کرد .
''... سال ها در امریکای لاتین زندگی کردم ، مردمش من را بومی آنجا می دانند . ''
دو ماه بعد از انقلاب نیکاراگوئه به خاطر مسئولیتی که در بخش محیط زیست سازمان ملل داشته برای کمک به آنجا می رود و از وزیری سوال می کند که شما برای محیط زیست چه برنامه ای دارید ، که آن وزیر گزارشی از سیاست های محیط زیستی برای بعد از انقلاب به وی نشان می دهند .
دکتر فرور با تعجب می پرسد شما کی فرصت کردید این کار را انجام دهید ، وزیر می گوید زمانی که ما در جنگل ها بودیم افراد نخبه در هر زمینه را جمع کردیم و الگو های جدیدی را برای توسعه ی پایدار کشور طراحی کردیم تا وقتی انقلاب پیروز شد معطل نمانیم .
وی در سال هزار و سیصد و چهل و هفت خورشیدی بعد از رشته ی ریاضیات محض و الگو سازی های طبیعی به دنبال رشته ی اکولوژی می رود .
''... آن زمان استاد من در امریکا روی مسائل محیط زیستی و مشارکت های اجتماعی بسیار کار کرده بود و در اروپا کم کم مسائل محیط زیستی عنوان می شد .
اما در کشور های جهان سوم این موضوع اصلا مطرح نبود ، حتی نهادی برای سنجش آلودگی هوا نداشتند .''
وی در خاورمیانه ، شمال افریقا و ... فعالیت و مطالعات علمی محیط زیستی انجام می دهد و در همان سال چهل و هفت موضوع عقب ماندگی جوامع را با استاد خود و پنجاه نفر دیگر در دنیا مطرح می کند .
به مطالعه ی تاثیرات زیست محیطی سد بلند مصر که جمال عبد الناصر به کمک روس ها روی نیل ساخته بود می پردازد .
سد از نظر مهندسی توسعه و پیشرفت بزرگی بود اما پس از مطالعات و بررسی متوجه شدیم بعد از احداث سد سیلاب هایی که از کشور اتیوپی از طریق نیل به دلتای نیل و سپس مدیترانه میریخته قطع شده و همین بر زنجیره غذای ماهی های مدیترانه و فعالیت صیادان تاثیر گذاشته ، آب دریای مدیترانه آبی تر شده ، شیوع بیماری شیستوزوم قبل از احداث سد از صفر تا پنج درصد بعد از احداث سد و حفر کانال های آب به هفتاد و پنج درصد رسید . این نمونه ای از توسعه ی ناپایدار در جهان سوم بود .
چهار سال بعد ، در سال هزار و نهصد و هفتاد دو اولین کنفرانس بین المللی محیط زیست توسط سازمان ملل برگزار شد .
او مدت ها روی سموم حشره کش ''ددت'' و جایگزین های آن و تاثیر آن بر سلامت انسان تحقیق و بررسی کرد .
نتیجه بررسی ها این بود : پشه ها نسبت به سموم مختلف بعد از یک نسل مقاوم می شدند ولی سموم وارد بدن بومیان منطقه و شیر مادران می شد . یا این حال به دلیل بازاری که به نفع سرمایه داری بود دست از توزیع سم برنمی داشتند و هر دفعه فرمول جدیدی را وارد بازار می کردند . حتی پروفسوری که کارشناس بهداشت جهانی بود می گفت ددت خوب است و می توان خورد اما در واقعیت آن بسیار سمی است.
وی علت توسعه ی ناپایدار را فساد می داند ؛ فسادی مالی که باعث می شود افراد چشم به حقایق ببندند و صرفا به دنبال منافع آنی خود باشند .
وی با طرح بزرگ تخریب سد در امریکا اشاره کرد و گفت : پارسال سیصد و پنجاه سد را در امریکا جمع کردند و در چند سال اخیر نزدیک به هزار سد در امریکا جمع آوری شده .
''... باید جلوی مهندسان را گرفت ، تصمیم به ساختن سد هیچوقت یک تصمیم شخصی نیست ، بلکه یک تصمیم اجتماعی است ... ''
''... سال پنجاه و سه خورشیدی خبرنگاران از هویدا پرسیدند برنامتون برای آلودگی هوای تهران چیه ، اونم جواب داد که ما یک طرح پنج ساله داریم و سپس آقای فیروز را که رییس سازمان محیط زیست بود سریع صدا زد که برای آلودگی هوا چه کردید و ...
فیروز هم به من گفت ، منم از خدا خواسته ظرف یکی دو هفته کارگاهی بین المللی را ترتیب دادم و آن موقع بهترین برنامه جهت از بین بردن آلودگی هوای تهران را تهیه کردیم که وقتی هویدا آن را با خبرنگاران نشان داد در کمد آهنین گذاشتند تا به امروز ...
در زمان کرباسچی باز چنین موضوعی مطرح شد که از نخبگان ایرانی سراسر دنیا کمک گرفتم و طرحی ارائه کردیم و به تصویب رسید اما ... فساد ارتباط مستقیم با توسعه دارد و آن را نا پایدار می کند ... ''
وی در ادامه در رابطه با محصولات دستکاری شده ی ژنتیکی صحبت کرد و گفت : ''کشور های بسیاری تولید و استفاده این نوع محصولات را منع کرده اند وفقط 27 کشور جهان هستند که بنا به شرایط استفاده کننده ی آن می باشند . متاسفانه برخی سعی می کنند این نوع محصولات را وارد کشور کنند . ''
دکتر فرور در پایان نشست تخصصی الگو های توسعه پایدار ، مسائل و چالش های محیط زیست و مشارکت اجتماعی رو به دانشجویان دانشگاه صنعتی امیر کبیر و دانشجویانی از دانشگاه تهران و ... گفت : '' ... بیایید قبل از انجام هر کاری خر خودمون را بگیریم که داری چه کار می کنی ، کار خودمان را همش زیر سوال ببریم و همیشه به خودمان مشکوک و مظنون باشیم ... ''
ایین نشست توسط دفتر توسعه پایدار دانشگاه صنعتی امیرکبیر روز یکشنبه ششم مهر از ساعت پانزده الی هفده و سی در سالن فجر آمفی تئاتر مرکزی دامشگاه برگزار شد.
# احسان میرزائی www.ofmedia.ir
#دکتر_فرور #توسعه_پایدار #دانشگاه_صنعتی_امیر_کبیر #سد #محیط_زیست