فریاد کانی بل
ملت خواستار توقف ساخت سد داریان بودند؛ چرا رئیس دولت تدبیر و امید به نامه ۳۰۰۰ نفر مبنی بر توقف ساخت و آبگیری سد داریان توجه نکرد؟
به گزارش پایگاه خبری گُلوَنی، احسان میرزائی: شوربختانه برخلاف خواسته فعالان و کار‌شناسان محیط زیست و مردم کردستان مرحله آبگیری سد داریان روی رودخانه سیروان آغاز شده است.
در حالی که سد داریان نه تنها باعث نابودی چشمه با ارزش کانی بل و اکوسیستم منطقه می‌شود، بلکه بخشی از تاریخ، فرهنگ ایران و کرد‌ها را به زیر آب می‌برد. چنان که یکی از فعالان محیط زیست در کردستان صبح امروز با اندوه گفت: «… صبح بخیر؛ البته چه صبحی؟ صبحی که نابودی کانی بل را می‌بینیم، صبحی که دیگر سیاوچمانه (نوعی آواز محلی که دو به دو در منطقه خوانده می‌شود) کانی بل و سیروان را که باصدای خروشانشان باهم می‌خواندند دیگر شنیده نمی‌شود؛ صبحی که کانی بل زنده به گور می‌شود این روز را نباید فراموش کرد، این روز را باید در تقویم ایران روز مبارزه با سدسازی نام نهاد.» و روند آبگیری سد داریان با توجه به رایزنی‌های فراوان از سوی کار‌شناسان و فعالان محیط زیست ادامه دارد.
پیشینه تاسیسات آبی در ایران
ایرانیان از ۳۳۰۰ سال پیش در چغازنبیل تاسیسات آب‌رسانی هیدرولیکی داشته‌اند. از دوران هخامنشی سد کورش کبیر، بند آبگیر، نهر داریوش، بند رامجرد، بند بهمن و سیستم آب‌رسانی، سیستم جمع‌آوری و سیستم تخلیه روان‌آب‌های سطحی تخت جمشید در فارس که بقایای آن باقی مانده است؛ هردوت در دفتر سوم خود می‌نویسد: «امروزه پادشاه (داریوش) جلو شکاف کوه‌ها را بسته است و در میانه هرکدام در بزرگ نهاده است تا جلو گذر آب را بگیرد. دشت میان کوه‌ها دریاچه شده است… دستور شاه همیشه چنین است که دریچه‌ها را بر روی زمین‌هایی که نیاز بیشتری دارد بگشایند و چون این زمین‌ها سیراب شود، دریچه‌های آنان را می‌ببندند. دستور پسین این است که آب را به سوی کشتزار‌های با تشنگی کمتر بفرستند…»
به امر پادشاهان هخامنشی هرکس قناتی حفر می‌کرد و آب را به سطح زمین می‌آورد و زمینی را آباد می‌کرد و یا قنات‌های خشک را بازسازی می‌کرد مالیات ۵ نسل بر او بخشیده می‌شد.
در این دوران تکنیک حفر قنات به سایر کشور‌ها منتقل می‌شود. به دستور داریوش، سیلاکس دریاسالار سپاه و نیز خنومبیر معمار بزرگ در واحه خرقاء مصر موفق به حفر قنات شدند و آب آن را به سح زمین منتقل کردند که بعد از آن معبد با عظمتی در آنجا ساخته شده و به قولی جمعیتی حدود ده هزار نفر در آن محل ساکن می‌شوند از همان قنات استفاده می‌کنند.
دوران ساسانیان حکایت از مدیریت و قانونمندی در زمینه آب، احداث و نگهداری قنات‌ها و… دارد. در رساله قضایی که به زبان پهلوی تدوین شده بر اهمیت قنات در توسعه شهر‌های ساسانی تاکید شده است. در این دوران صنعت سدسازی رونق گرفته و شوش‌تر مورد توجه قرار می‌گیرد. اردشیر بابکان کانال گرگر و دارای بزرگ کانال داریون را در اطراف شوش‌تر احداث می‌کنند. پل و سد عظیم شادروان شوش‌تر، بند میزان، پل بند گرگر، آسیاب‌های شوش‌تر، پل بند دزفول، بند دختر، پل شهرستان، بند عقیلی، بند عیار، بند ماهی بازان، بند دارا و بند قیر، پل بند لشگر، پل بند شاه علی، بند کرخه، بند ارگان، بند شهر لوت، بند دروازه و بند ایزدخواست همگی از آثار دوره ساسانیان است.
در دوره اسلامی نیز قنات برای اعراب جایگاه ویژه‌ای داشت و قوانین و مدیریت خاصی وضع شد. همچنین قناتی در شهر مکه حفر شد که آب را به سطح زمین رساند و بعد‌ها به دفعات مرمت و بازسازی می‌شود.
اما در گذر زمان و با روی کار آمدن تکنولوژی‌های نوین، از ارزش و اهمیت قنات‌ها، آب انبار‌ها، یخ چال‌ها، سیل بند‌ها و… به شدت کاسته شد. موتور آب، چاه، سد‌ها و لوله‌های فلزی جایگزین تکنولوژی دیرینه شدند.
اما در اندک زمانی ثابت شده که حفر چاه و ساخت سد‌های بزرگ و کوچک باعث ناپایداری و از بین رفتن توازن اکوسیستم می‌شود. با این حساب طولی نمی‌کشد که آب از سوراخ گله خارج شده در نمسن می‌ریزد، نمسنی که ترک‌های بسیار خورده و هر بار مقداری از آب را تلف می‌کند و میراب مقدار کمتری را به داخل گله بر می‌گرداند، فرصت کمی باقی مانده. (ابزار میراب برای تقسیم آب قنات بین سهامداران، گله Gollehظرف سفالی که ته آن سوراخی داشته و میراب آن را پر آب می‌کرده و داخل ظرف سفالی بزرگتری به نام نمسن Nemason می‌گذارد.)
پایان پیام
گزارش‌گر: احسان میرزائی
پی نوشت: اطلاعات در متن برگرفته از کتاب ویژه نامه آب، فصل نامه فرهنگ مردم است.
او به محیط زیست از پشت خنجر زد!
این روز ها که بازار عکس های سلفی و شبکه های اجتماعی داغ است، بازار دوستداری محیط زیست هم رونق گرفته و کم کم 'به ارزش اجتماعی تبدیل می شود، البته برخی تولید کنندگان و صنایع از برچسب نو ظهور ''سبز'' و ''دوستدار محیط زیست'' سوء استفاده می کنند.
در این بین برخی هم صاحب منصب هم شده اند، مانند خانم بازیگری که نوشته:
''...تنها پروفایل رسمی من در اینستاگرام. بازیگر، سفیر صلح و محیط زیست، سفیر انجمن ایدز و سردبیر مجله...''
حالا منصب همایونی سفارت صلح و محیط زیست را چه کسی به ایشان داده و یا ایشان صلاحیت خود را چگونه برای احراز آن اثبات کرده نمی دانیم!
کاری نداریم آیا واقعا دوستدار محیط زیست هستند یا نه، حریم خصوصی ایشان محترم است. اما هنگامی که بحث ''امنیت افکار عمومی'' و ''انتشار خبر غلط'' است، ما به مسئله ورود پیدا می کنیم.
متاسفانه شیوه کاربرد شبکه های اجتماعی بر شکاف اطلاعاتی بین اقشار مختلف جامعه دامن زده و در این مسئله منبع خبر (خانم بازیگر) به واسطه شهرت و محبوبیت میان مردم دارای مشروعیت و مقبولیت است و شاید طرفداران اش فکر کنند چون وی در توضیحات صفحه اینستاگرام خود نوشته ''سفیر'' حتما خبری است!، مخاطبان خیلی راحت تر خبر را باور و قبول می کنند.
برگردیم به ۲۴ ساعت پیش که خانم سفیر در صفحه اینستا خود عکسی از یک سد منتشر کرد و زیر آن نوشت: ''خبر خوب..آب سد کرج تا ۸ متر بالا آمد..''
ما گفته بودیم بازیگران وارد عرصه شوند تا به کمک پتانسیل بالایی که دارند برای محیط زیست فرهنگ سازی کنند، اما باید لطفا با یک فعال آگاه محیط زیست مشورت کنید؛ مبادا تبلیغ شما نا خواسته به ضد تبلیغ تبدیل شود!
از لحظه انتشار این عکس توسط خانم سفیر تا اکنون بیش از 32 هزار نفر آن را پسندیده اند.(لایک کردن)
در حالی که تلاش شبانه روزی دوستداران و فعالان واقعی محیط زیست هیچوقت چنین بازخوردی نداشته!!!
پر شدن سد لتیان و سد کرج نشانه خوبی نیست!
در حالی که پر شدن سد با شرایطی که در ادامه خواهیم گفت اصلا نشانه خوبی نیست.اگر یادمان باشد در دوران دبستان کتابی به نام ''جغرافی'' با محتوای معلوم وجود دارد.
در آن کتاب آمده: "...کره زمین به مرور زمان دور خورشید می چرخد و تغییر زاویه تابش آفتاب از مایل در زمستان به عمودی در تابستان تبدیل می شود؛ کم کم برف و یخ باقی مانده از زمستان آب شده و رود ها را جاری و مراتع را آبیاری می کند..."
اما همه شاهدیم که زمستان ۹۳ برف زیادی در تهران نبارید! ظاهر رشته کوه البرز سپید پوش شد و بعد از گرم شدن شدید هوا در هفته دوم فروردین و بارندگی شدیدی که داشتیم، به یکباره بیشتر ذخیره ی برف و یخ که قرار بوده (بر اساس نظم طبیعت) تا آخر تابستان رود ها را زنده نگاه دارد، آب شده.
سیلاب حاصل از بارنگی و ذوب برف و یخ بر اثر نوسانات شدید جوی، به پشت سد های لتیان و کرج رسید؛ حال بیشتر ذخیره تابستان ما پشت سد ها است و برخلاف آن چه که خانم سفیر آن را ''خبر خوب'' می داند، این خبر خوبی نیست!
احسان میرزائی
سه شنبه - ۱ - اردی بهشت- ۱۳۹۴ - ۰۶:۵۷
منبع: http://gamesabz.com/1394/02/25598/
متاسفانه نه تنها شهروندان عادی بلکه برخی دوستداران محیط زیست هم فکر می کنند با پر شدن دو سد تهران خطر ''خشکسالی'' و ''کمبود آب'' رفع شده!
توجه داشته باشید، در زمستون 93 برف خیلی خیلی کمی در تهران و ارتفاعات مشرف به تهران باریده!
شاید گاهی منظره کوه های تهران سفید پوش شد، اما:
1. آیا واقعا همان مقدار برف که قدیما می بارید، الان هم باریده و در شیاره ها و یخچال های طبیعی انبار شده؟ خیر!
2. پس همان اندک برف با گرم شدن ناگهانی هوای تهران در هفته سوم فروردین 94 و بارش باران بعد از آن باعث شد تا بخش زیادی از برف ها آب شود. سیلاب حاصل دره ها و رود ها را پر کرد تا رسید به سد های لتیان و کرج!
ذخیره ای که طبق برنامه طبیعت باید در مدت زمان تقریبا 6 ماهه آب شود. تغییر زاویه زمین در مدار چرخش به دور خورشید که باعث می شود تابش در تابستان عمودی شود و آب شدن یخچال ها به مرور باعث زنده ماندن رود ها شود.
دوستانی که مرتب به درکه، دربند، گلابدره، دره حصارک و دارآبد می روند از تعییرات فصلی حجم آب رودخانه ها به خوبی خبر دارند؛ در بهار پر آب و تا آخر تابستان کم کم رودخانه ها کم آب و خشک می شوند.
آب رود در این دره ها نیاز بسیاری از رستوران ها و خانه های پایین دست را تامین می کند.
پس پر آب شدن سد ها نشانه خوبی نیست!
ما ذخیره ی طبیعی یخ و برف کمی برای تابستون داریم و احتمالا رودهایی که در دره های بالا گفتیم زودتر از سال های پیش خشک شوند.
#احسان_میرزائی www.ofmedia.ir
#جمعه - 28 - #فروردین - 1394 _ 21:55
#ایران #تهران #سبز #آب #بحران_آب #رود #باران #برف #دره #خشکسالی #تنش #تنش_آب