انتقال زاب مردم را به جان هم میاندازد
شوربختانه گاهی در واقعیت خودساخته حد و مرز گرفتار شده و از این مهم غافل میشویم که زمین حقیقتی یکپارچه است.
آیا در حل مسائل محیطزیستی مانند خشک شدن دریاچه ارومیه میتوان با اتکا بر مرزبندیهای جغرافیایی کاری کنیم که باعث خسارتهای محیطزیستی در کشور دیگری شود؟
به گزارش پایگاه خبری گُلوَنی، احسان میرزائی : تاریخ۱۳ آبان ۱۳۹۴ نشست کارگروه «محیط زیست و جمعیت دانشگاه تهران»’ با موضوع «موانع سازمان حفاظت محیط زیست در حفظ محیط زیست ایران» برگزار شد.
در این نشست صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران و تحلیلگر سیاسی، عیسی کلانتری، دبیر ستاد احیاء دریاچه ارومیه و مشاور معاون اول ریاست جمهوری در محیط زیست، علی تیموری، نماینده سازمان حفاظت محیط زیست، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان و مژگان جمشیدی، خبرنگار و فعال محیط زیست حضور داشتند.
در دقایق پایانی جلسه، دکتر کلانتری در رابطه با انتقال آب رودخانه زاب به منظور احیای دریاچه ارومیه صحبت کرد که باعث واکنش نگارنده شد و گفت: آقای دکتر محیط زیست حد و مرز نمیشناسد!
اما ایشان در پاسخ گفتند: این آبی است که از کشور خارج میشود و ما حق خود را از زاب بر میداریم و در ادامه دلایلی آوردند که از نظر کارشناسان و فعالان محیط زیست مردود است.
شوربختانه گاهی در واقعیت خودساخته حد و مرز گرفتار شده و از این مهم غافل میشویم که زمین حقیقتی یکپارچه است. بدون شک بازتاب تغییرات بشری در نظم طبیعت، در سرتاسر زمین تاثیر گذار خواهد بود.
حال در گزارشی که پیشتر منتشر شده است برخی از کارشناسان دیدگاه خود را در رابطه با انتقال آب روخانه زاب بیان کردهاند:
یک لابی پرقدرت پشت طرح انتقال زاب است
محمد درویش، مدیر کل آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست نیز که اخیرا نسبت به ایجاد تخاصمات قومی در نتیجه انتقال آب بینحوزهای هشدار داده، میگوید: لابی پرقدرتی پشت این طرح است که اعتقاد دارند چون این آب از کشور خارج میشود، مجاز به تغییر مسیر و انتقال آن به دریاچه هستیم.
وی با تاکید بر اینکه این اقدام یک بیاخلاقی بزرگ است، اظهار میکند: افغانها نیز با همین استدلال نفس هیرمند را تنگ کردند، درحالی که باید به قوانین طبیعت احترام بگذاریم، زیرا آب رودخانه زاب وارد روستای میانرودان در خلخال میشود که انحراف مسیر آب از این منطقه باعث رشد چشمههای تولید گرد و خاک خواهد شد.
درویش با اشاره به اینکه حجم کل آب کره زمین یک رقم ثابتی است و استفاده دستکاریشده از آب یک منطقه باعث ایجاد تنش میشود، ادامه میدهد: این طرح تنها یک مسکن است و اساسا نمیتواند مشکل دریاچه را حل کند، چون مشکل دریاچه ارومیه باید در دل منطقه حل شود.
ایجاد تنشهای قومی در نتیجه انتقال آب زاب
حسین آخانی، استاد گیاهشناسی دانشگاه تهران نیز با انتقاد از انتقال آب به دریاچه ارومیه به ایسنا میگوید: این طرح از نظر اجتماعی و اکولوژی پذیرفتنی نیست و باعث تنشهای قومی و نارضایتی اجتماعی میشود؛ با اجرای آن مشکلات بسیاری در این مسیر ایجاد میشود و تخریب در یک نقطه آثارش را در جای دیگر نیز میگذارد همچنین به حقآبه جوامع محلی آسیب میزند. انتقال آب زاب باعث آسیب به کشور همسایه نیز خواهد شد، حتی اگر اجرای این طرح منجر به احیای دریاچه ارومیه شود، در نقطه دیگری باعث ایجاد ریزگرد خواهد شد.
حسین عبیری گلپایگانی، فعال حوزه محیط زیست نیز با بیان اینکه باید آثار انتقال آب کرخه به قم و اصفهان را مطالعه کرد و دید که این اقدام چه بر سر کرخه آورده است، میگوید: جابهجایی حوضه آبریز و بردن حوضه آبریز یک منطقه به منطقه دیگر کار اشتباهی است. همه کارشناسان محیط زیست دنیا اعتقاد دارند که حوضههای آبریز باید آبشان در همان منطقه مصرف شود و آبی که در حال حاضر در رودخانه زاب وجود دارد یا پای درخت میرود یا برای حیات وحش مصرف میشود با گرفتن آب این رودخانه همه اینها در معرض تهدید قرار میگیرند.
پایان پیام
شکر نعمت نعمتت افزون کند***کفر، نعمت از کفت بیرون کند (سعدی)
و چه خوش است این روزهای پر نعمت، روزهایی که با ولعی وصف ناشدنی ذخیره آبهای زیرزمینی را به پایان رساندهایم.
روزی که فروچالهها آثار تاریخی و باستانی را در کام خود فرو میبرد.
روزی که ارومیه، گاو خونی، هامون، هورالعظیم و دهها دریاچه، تالاب، آبگیر، چشمه، رود و قنات خشک میشود.
روزی که پی عمیق مالها و برجها شریانهای طبیعی آب، سفرههای زیر زمینی آب و قناتها را خشک و نابود میکند!
روزی که کارخانههای بزرگی چون ذوب آهن، فولاد مبارکه و… سالیانه میلیاردها متر مکعب آب خورده و باز سیراب نمیشوند.
روزی که مرغ هستهای یک پا داشت، تا چندین واحد هستهای سیری ناپذیر از آب شکل گیرد.
روزی که حفر چاه توسط مسئول نابخرد آزاد شد و شهروند نا آگاه و منفعت طلب هزاران چاه عمیق و نیمه عمیق در سراسر کشور حفر کرد. (اطراف دریاچه ارومیه بیش از ۴۰۰۰ چاه غیر مجاز است.)
روزی که سد سازی افتخار و انتقال آب راه حل بحران آب میشود!
روزی که این زمین مادر مرده روح از تنش برخواست تا یک بار دیگر قدرت و عظمت خود را به آدمیزاد نشان دهد؛ گرد و غبار شد و به چشم و ریهها رفت تا مقدمهای باشد بر برهوت ایران بزرگ، هشداری باشد برای آگاهان...
اکنون آینده ای نه چندان دور را تصور کنید، خبرنگار در میان آوارگان و جنازههای باد کرده چنین گزارش میکند:
...صدای من را دارید؟
من در میان آوارگان و جانباختگان قحطی بزرگ ایران هستم… اینجا برهوت ایران است؛ دهها هزار نفر قحطی زده از شهرهای خود آواره شدهاند، آنها به امید یافتن آب به هر سو میروند. اکنون هزاران نفر به دلیل تشنگی و نبود بهداشت کافی تلف شدهاند.
گروههای شبه نظامی برای تصاحب اندک آب باقی مانده با یکدیگر پیکار میکنند، دیگر نه رنگی از اسلام باقی مانده و نه یادی از خدا، اینجا همان صحرای کربلایی است که ایرانیها سالهای سال آرزو یش را داشتند، اما اکنون به طرز وحشیانهای برای یک قطره آب به جان یکدیگر افتادهاند.
سازمانهای بین المللی از کمک موثر برای بهبود اوضاع ابراز نا امیدی کردهاند.
ایرانیان دارای تمدنی چند هزار ساله بودند، آنها طی هزاران سال از تکنیکها و روشهای هوشمندانهای برای رسیدن به آب، حفاظت و استفاده مستمر از آن بهره بردند. مانند تاسیسات هیدرولیکی آبرسانی ۳۳۰۰ سال پیش در چغازنبیل، بندها، قناتها، یخچالها، آب انبارها و...
اما تقریبا از ۶۰ یا ۷۰ سال گذشته تا به حال با اقدامات نابخردانه باعث ناپایداری ذخیرههای زیر زمینی آب شدند. سدها، چاهها، موتورهای آب، محصولات کشاورزی غیر بومی، صادرات محصولات کشاورزی به شیخ نشینها، روسیه و...
سیاست و مدیریت منفعت طلبانهی آب سالاران، ایران را دچار ''سرطان آب '' آب کرده است.
پایان خبر
#احسان_میرزائی www.ofmedia.ir
ویرایش دوم
موضوع گفتگو:
تنش میان روسیه و ترکیه با محوریت محیط زیست
پرسش ها:
تنش میان روسیه و ترکیه، فرصت یا تهدید؟!
آثار این تنش بر محیط زیست چیست؟
اگر این تنش در آینده آثار مخربی داشته باشد، آیا فعالان محیط زیست می توانند در این دعوا نقش مثبتی ایفا کنند؟
نقش ایران در این بین چیست؟!
در ادامه به این خبر در رابطه با صادرات محصولات کشاورزی به روسیه دقت کنید:
شناسه خبر: 701547 سرویس: اقتصادی
۱۶ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۳:۰۲
خبرگزاری تسنیم: نهاد نظارت بر محصولات کشاورزی روسیه اعلام کرد که این کشور احتمالا واردات پنیر و تخم مرغ از ایران را از اواسط سال 2015 آغاز خواهد کرد.
این مقام روسی ادامه داد: «ایران می خواهد سیب، میگو، مرغ، سبزی و میوه جات از جمله سیب به تمام زنجیره های عرضه خرد مواد غذایی روسیه بفروشد.»
http://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/01/16/701547/احتمال-آغاز-واردات-پنیر-و-تخم-مرغ-ایران-توسط-روسیه-از-اواسط-2015
حال با ایجاد تنش بین روسیه و ترکیه و اعمال تحریم ها از سوی روسیه علیه ترکیه آیا ایران باید جوابگوی خلاء محصولات کشاورزی در بازار روسیه باشد؟
ایرانی که خود با مسائل گوناگون محیط زیستی و از همه مهم تر بحران آب دست و پنجه نرم می کند!
#احسان_میرزائی www.ofmedia.ir
#سه_شنبه - ۱۰ - #آذر - ۱۳۹۴
#روسیه #ترکیه #خاورمیانه #سوریه #عراق #زمین #محیط_زیست #میوه #لبنیات #مرغ #گوشت #سبزی #مرکبات #آب #بحران_آب #آب_مجازی #کشاورزی #صادرات
اگر در بورکینافاسو هم متولد شده بودم از مشارکت های اجتماعی، کاندیداتوری انتخابات شورایاری محله و ثبت نام در انتخابات هیات مدیره انجمن علمی دانشجویان غافل نمی شدم.
نه که طرفدار حزب و جناح خاصی باشم! اتفاقا از رفتار و ارتباطات باندی که منافع خود را به منافع عمومی ترجیح می دهند بیزار هستم.
چون مهم است که انسان در عمر کوتاهی که دارد چطور به این دنیا نگاه کند.
شما می توانید فردی باهوش، راست گو و درست کردار باشید یا می توانید فردی باهوش، حیله گر و و کلاه بردار باشید و حتی گاهی رفتاری بین این دو داشته باشید!
گروه ها می توانند برای سازندگی و کمک به دیگر گروه ها و افراد تلاش کنند یا می توانند گروه دیگری را تضعیف و نابود کرده و حقوق افراد ضعیف را پایمال کنند و گاهی هم به میخ زد و گاهی به نعل!
همه این رفتار به این بستگی دارد که چطور به بزرگ ترین دروغ نگاه کنیم.
این دنیا دروغی بزرگ است. بیایید با هم باشیم نه علیه هم...
#احسان_میرزائی www.ofmedia.ir
#دوشنبه - ۲ - #آذر - ۱۳۹۴
۸:۴۱ #صبح
فریاد کانی بل
ملت خواستار توقف ساخت سد داریان بودند؛ چرا رئیس دولت تدبیر و امید به نامه ۳۰۰۰ نفر مبنی بر توقف ساخت و آبگیری سد داریان توجه نکرد؟
به گزارش پایگاه خبری گُلوَنی، احسان میرزائی: شوربختانه برخلاف خواسته فعالان و کارشناسان محیط زیست و مردم کردستان مرحله آبگیری سد داریان روی رودخانه سیروان آغاز شده است.
در حالی که سد داریان نه تنها باعث نابودی چشمه با ارزش کانی بل و اکوسیستم منطقه میشود، بلکه بخشی از تاریخ، فرهنگ ایران و کردها را به زیر آب میبرد. چنان که یکی از فعالان محیط زیست در کردستان صبح امروز با اندوه گفت: «… صبح بخیر؛ البته چه صبحی؟ صبحی که نابودی کانی بل را میبینیم، صبحی که دیگر سیاوچمانه (نوعی آواز محلی که دو به دو در منطقه خوانده میشود) کانی بل و سیروان را که باصدای خروشانشان باهم میخواندند دیگر شنیده نمیشود؛ صبحی که کانی بل زنده به گور میشود این روز را نباید فراموش کرد، این روز را باید در تقویم ایران روز مبارزه با سدسازی نام نهاد.» و روند آبگیری سد داریان با توجه به رایزنیهای فراوان از سوی کارشناسان و فعالان محیط زیست ادامه دارد.
پیشینه تاسیسات آبی در ایران
ایرانیان از ۳۳۰۰ سال پیش در چغازنبیل تاسیسات آبرسانی هیدرولیکی داشتهاند. از دوران هخامنشی سد کورش کبیر، بند آبگیر، نهر داریوش، بند رامجرد، بند بهمن و سیستم آبرسانی، سیستم جمعآوری و سیستم تخلیه روانآبهای سطحی تخت جمشید در فارس که بقایای آن باقی مانده است؛ هردوت در دفتر سوم خود مینویسد: «امروزه پادشاه (داریوش) جلو شکاف کوهها را بسته است و در میانه هرکدام در بزرگ نهاده است تا جلو گذر آب را بگیرد. دشت میان کوهها دریاچه شده است… دستور شاه همیشه چنین است که دریچهها را بر روی زمینهایی که نیاز بیشتری دارد بگشایند و چون این زمینها سیراب شود، دریچههای آنان را میببندند. دستور پسین این است که آب را به سوی کشتزارهای با تشنگی کمتر بفرستند…»
به امر پادشاهان هخامنشی هرکس قناتی حفر میکرد و آب را به سطح زمین میآورد و زمینی را آباد میکرد و یا قناتهای خشک را بازسازی میکرد مالیات ۵ نسل بر او بخشیده میشد.
در این دوران تکنیک حفر قنات به سایر کشورها منتقل میشود. به دستور داریوش، سیلاکس دریاسالار سپاه و نیز خنومبیر معمار بزرگ در واحه خرقاء مصر موفق به حفر قنات شدند و آب آن را به سح زمین منتقل کردند که بعد از آن معبد با عظمتی در آنجا ساخته شده و به قولی جمعیتی حدود ده هزار نفر در آن محل ساکن میشوند از همان قنات استفاده میکنند.
دوران ساسانیان حکایت از مدیریت و قانونمندی در زمینه آب، احداث و نگهداری قناتها و… دارد. در رساله قضایی که به زبان پهلوی تدوین شده بر اهمیت قنات در توسعه شهرهای ساسانی تاکید شده است. در این دوران صنعت سدسازی رونق گرفته و شوشتر مورد توجه قرار میگیرد. اردشیر بابکان کانال گرگر و دارای بزرگ کانال داریون را در اطراف شوشتر احداث میکنند. پل و سد عظیم شادروان شوشتر، بند میزان، پل بند گرگر، آسیابهای شوشتر، پل بند دزفول، بند دختر، پل شهرستان، بند عقیلی، بند عیار، بند ماهی بازان، بند دارا و بند قیر، پل بند لشگر، پل بند شاه علی، بند کرخه، بند ارگان، بند شهر لوت، بند دروازه و بند ایزدخواست همگی از آثار دوره ساسانیان است.
در دوره اسلامی نیز قنات برای اعراب جایگاه ویژهای داشت و قوانین و مدیریت خاصی وضع شد. همچنین قناتی در شهر مکه حفر شد که آب را به سطح زمین رساند و بعدها به دفعات مرمت و بازسازی میشود.
اما در گذر زمان و با روی کار آمدن تکنولوژیهای نوین، از ارزش و اهمیت قناتها، آب انبارها، یخ چالها، سیل بندها و… به شدت کاسته شد. موتور آب، چاه، سدها و لولههای فلزی جایگزین تکنولوژی دیرینه شدند.
اما در اندک زمانی ثابت شده که حفر چاه و ساخت سدهای بزرگ و کوچک باعث ناپایداری و از بین رفتن توازن اکوسیستم میشود. با این حساب طولی نمیکشد که آب از سوراخ گله خارج شده در نمسن میریزد، نمسنی که ترکهای بسیار خورده و هر بار مقداری از آب را تلف میکند و میراب مقدار کمتری را به داخل گله بر میگرداند، فرصت کمی باقی مانده. (ابزار میراب برای تقسیم آب قنات بین سهامداران، گله Gollehظرف سفالی که ته آن سوراخی داشته و میراب آن را پر آب میکرده و داخل ظرف سفالی بزرگتری به نام نمسن Nemason میگذارد.)
پایان پیام
گزارشگر: احسان میرزائی
پی نوشت: اطلاعات در متن برگرفته از کتاب ویژه نامه آب، فصل نامه فرهنگ مردم است.